Oorzaken alopecia: wat je moet weten en wat je kunt doen

Wat is alopecia en wat zijn de symptomen?

Alopecia is een medische term die verwijst naar haaruitval, en het is een verzamelnaam voor verschillende aandoeningen die haarverlies veroorzaken. Alopecia kan invloed hebben op de hoofdhuid, maar ook op andere delen van het lichaam, zoals de wenkbrauwen, wimpers, armen, benen en schaamhaar. Alopecia kan om verschillende redenen optreden en kan variëren van tijdelijke tot permanente haaruitval.

Er zijn verschillende vormen van alopecia, met elk hun eigen oorzaken en kenmerken:

1. Alopecia Areata

Alopecia areata is een auto-immuunziekte, waarbij het immuunsysteem per ongeluk de haarzakjes aanvalt, wat leidt tot haaruitval. Het begint meestal met kleine, ronde plekken op de hoofdhuid of andere delen van het lichaam. De precieze oorzaak is niet volledig bekend, maar genetische factoren en omgevingsinvloeden spelen een rol. In sommige gevallen kan het haar vanzelf weer teruggroeien, maar het kan ook meerdere keren uitvallen en weer groeien.

2. Alopecia Totalis

Alopecia totalis is een zeldzamere vorm van alopecia areata waarbij er volledige haaruitval op de hoofdhuid optreedt. Dit betekent dat iemand volledig kaal is op het hoofd. Het verloop van deze aandoening is onvoorspelbaar: het haar kan terugkeren, maar het kan ook opnieuw uitvallen.

3. Alopecia Universalis

Alopecia universalis is de meest extreme vorm van alopecia, waarbij er haaruitval optreedt over het hele lichaam, inclusief de hoofdhuid, wenkbrauwen, wimpers, schaamhaar en zelfs op de armen en benen. Het is een zeldzame en vaak chronische aandoening.

4. Androgene Alopecia (Mannelijke en vrouwelijke kaalheid)

Androgene alopecia, ook wel bekend als erfelijke haaruitval, is de meest voorkomende oorzaak van kaalheid bij zowel mannen als vrouwen. Bij mannen begint het vaak met een terugtrekkende haarlijn of een kaal hoofd, terwijl vrouwen meestal last hebben van dunner wordend haar over de gehele hoofdhuid. Androgene alopecia wordt voornamelijk veroorzaakt door genetische factoren en hormonen zoals dihydrotestosteron (DHT).

5. Telogene Effluvium

Telogene effluvium is een vorm van haarverlies die vaak optreedt na een stressvolle gebeurtenis, zoals een ziekte, bevalling, operatie of drastische gewichtsverlies. Het haar komt in de telogene (rust)fase van de haargroeicyclus terecht, waardoor een grotere hoeveelheid haar uitvalt dan normaal. Deze vorm van alopecia is vaak tijdelijk en het haar kan weer teruggroeien nadat de onderliggende oorzaak is behandeld.

6. Tractie Alopecia

Tractie alopecia ontstaat door langdurige spanning op het haar, bijvoorbeeld door strakke vlechten, staarten, of het dragen van bepaalde kapsels die het haar te veel belasten. Dit kan leiden tot haaruitval, vooral aan de randen van de hoofdhuid. Als de trekbelasting stopt, kan het haar vaak weer teruggroeien, maar bij langdurige spanning kan het haarverlies permanent zijn.

Oorzaken van alopecia

Alopecia kan worden veroorzaakt door verschillende factoren, die variëren van genetica tot omgevingsinvloeden en medische aandoeningen. In veel gevallen is het een combinatie van verschillende oorzaken.

Wat zijn de belangrijkste oorzaken van alopecia?

1. Genetica (Erfelijke factoren)

Een van de meest voorkomende oorzaken van alopecia is genetische aanleg. Dit speelt vooral een rol bij androgene alopecia, die zowel bij mannen als vrouwen voorkomt. Het is de meest voorkomende vorm van haarverlies en wordt vaak aangeduid als "erfelijke kaalheid."

Bij mannen begint de haaruitval meestal met een terugtrekkende haarlijn en/of een kale kruin. Dit wordt vaak aangeduid als mannelijke kaalheid of "mannelijke patroon kaalheid."
Bij vrouwen is de haaruitval doorgaans minder uitgesproken en leidt het vaak tot dunner wordend haar over de gehele hoofdhuid. Dit wordt vrouwelijke patroon kaalheid genoemd.
De oorzaak ligt in een combinatie van genetische factoren en de invloed van hormonen, vooral dihydrotestosteron (DHT), een afgeleide van testosteron. DHT verkort de haargroeicyclus en zorgt ervoor dat de haartjes in de groeifase (anagene fase) minder lang blijven, waardoor het haar dunner wordt en uiteindelijk uitvalt. Mensen die gevoelig zijn voor DHT hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van androgene alopecia.

2. Auto-immuunziekten

Alopecia areata is een auto-immuunziekte waarbij het immuunsysteem de haarzakjes aanvalt. Dit leidt tot plotselinge haaruitval in ronde of ovale plekken. De exacte oorzaak van alopecia areata is niet volledig begrepen, maar het wordt verondersteld dat genetische aanleg en omgevingsfactoren een rol spelen. Er wordt aangenomen dat bepaalde genetische variaties het immuunsysteem kunnen beïnvloeden, waardoor het haarzakjes aanvalt.

3. Hormonale Veranderingen

Hormonale veranderingen spelen een cruciale rol bij verschillende vormen van alopecia, vooral bij androgene alopecia en telogene effluvium.

Zwangerschap, bevalling en menopauze: De hormonale fluctuaties tijdens en na de zwangerschap kunnen tijdelijk haaruitval veroorzaken, wat vaak terugkeert na enkele maanden. Tijdens de menopauze kunnen de verminderde oestrogeenspiegels bij vrouwen ook bijdragen aan haarverlies.
Schildklieraandoeningen: De schildklier speelt een belangrijke rol bij de haargroeicyclus. Zowel een te traag werkende schildklier (hypothyreoïdie) als een te snel werkende schildklier (hyperthyreoïdie) kunnen haaruitval veroorzaken.
Polycysteus-ovarium-syndroom (PCOS): Deze hormonale aandoening veroorzaakt een onevenwicht in de productie van hormonen, wat vaak leidt tot overmatige haargroei op ongewenste plaatsen en dunner wordend haar op de hoofdhuid, een vorm van androgene alopecia.

4. Stress en Emotionele Factoren

Langdurige fysieke of emotionele stress kan de haargroeicyclus verstoren, wat resulteert in haaruitval. Dit wordt vaak geassocieerd met telogene effluvium.
Telogene effluvium: Stressvolle gebeurtenissen zoals het verlies van een dierbare, een operatie, een zware ziekte of extreme emotionele stress kunnen ervoor zorgen dat een grotere hoeveelheid haar in de rustfase (de telogene fase) van de haargroeicyclus terechtkomt. Dit leidt tot versnelde haaruitval. Telogene effluvium is vaak tijdelijk en het haar groeit meestal terug zodra de stressfactor is verdwenen of verminderd.
Fysieke stress, zoals een zware ziekte of een operatie, kan een soortgelijk effect hebben. Het lichaam reageert op deze stress door de haargroei in de rustfase te dwingen, wat resulteert in haaruitval enkele maanden na de stressvolle gebeurtenis.

5. Voedingsdeficiënties

Tekorten aan bepaalde voedingsstoffen kunnen bijdragen aan haaruitval. Belangrijke voedingsstoffen voor een gezonde haargroei zijn onder andere:

Ijzer: Een ijzertekort kan leiden tot bloedarmoede, wat vaak gepaard gaat met haaruitval.
Zink: Een gebrek aan zink kan het haar verzwakken en de haargroeicyclus verstoren.
Vitamine D: Er is steeds meer bewijs dat vitamine D een rol speelt bij het stimuleren van de haargroei. Een tekort aan vitamine D kan leiden tot haaruitval.
Biotine: Biotine (vitamine B7) is belangrijk voor gezonde haargroei. Een tekort kan leiden tot dunner wordend haar.
Een gebalanceerd dieet met voldoende vitaminen en mineralen is essentieel voor het behoud van gezond haar.

6. Medicijnen en Behandelingen

Bepaalde medicijnen kunnen als bijwerking haaruitval veroorzaken. Dit kan tijdelijk zijn, maar in sommige gevallen is het permanent. Enkele medicijnen die haaruitval kunnen veroorzaken zijn:

Chemotherapie: Deze behandelingen voor kanker richten zich op snelgroeiende cellen, inclusief de haarzakjes, wat resulteert in haaruitval.
Bloeddrukmedicijnen: Bepaalde medicijnen, zoals bètablokkers en ACE-remmers, kunnen haaruitval veroorzaken.
Antidepressiva en antipsychotica: Sommige antidepressiva kunnen haaruitval veroorzaken, vooral tijdens de eerste maanden van gebruik.
Anticonceptiepillen: Bij sommige vrouwen kunnen orale anticonceptiva de haargroei beïnvloeden, vooral als er een hormonale onbalans optreedt.

7. Infecties en Aandoeningen van de Huid

Infecties of ontstekingen van de hoofdhuid kunnen ook leiden tot haaruitval. Een aantal aandoeningen van de huid die haaruitval kunnen veroorzaken, zijn:

Schimmelinfecties: Schimmels zoals tinea capitis (ringworm van de hoofdhuid) kunnen de haarzakjes infecteren en haaruitval veroorzaken.
Lichen planus: Dit is een ontstekingsziekte die de huid aantast en ook de hoofdhuid kan beïnvloeden, wat kan leiden tot permanente haaruitval.
Psoriasis: Deze huidaandoening kan de hoofdhuid beïnvloeden en ook haaruitval veroorzaken door de ontsteking en schilfering die optreden.

Alopecia kan door veel verschillende factoren worden veroorzaakt, waaronder genetische aanleg, hormonale veranderingen, stress, voedingsdeficiënties, medicijnen, infecties en zelfs het herhaaldelijk uitoefenen van spanning op het haar. Het is belangrijk om de onderliggende oorzaak van het haarverlies te achterhalen, zodat een passende behandeling kan worden gekozen. In veel gevallen kan haaruitval tijdelijk zijn, maar bij sommige vormen van alopecia, zoals androgene alopecia of alopecia areata, kan het blijvend zijn. Als je last hebt van haaruitval, is het raadzaam om een arts of dermatoloog te raadplegen voor een juiste diagnose en behandelplan.

Behandelingen van alopecia

De behandeling van alopecia hangt sterk af van het type haarverlies, de onderliggende oorzaak en de mate van ernst. Er zijn verschillende behandelmethoden die variëren van medische behandelingen tot natuurlijke remedies en cosmetische oplossingen. Hieronder geef ik een gedetailleerd overzicht van de meest gebruikte behandelingen voor alopecia:

1. Medicijnen en Topische Behandelingen

Minoxidil (Rogaine)

Minoxidil is een van de meest gebruikte en goedgekeurde medicijnen voor de behandeling van alopecia, vooral voor androgene alopecia (erfelijke kaalheid) bij zowel mannen als vrouwen.

Werking: Minoxidil bevordert de haargroei door de bloedcirculatie naar de haarzakjes te verbeteren en de haargroeicyclus te verlengen. Het kan helpen om het dunner wordende haar te verdikken en in sommige gevallen nieuw haar te laten groeien.
Toepassing: Minoxidil wordt meestal in vloeibare of schuimvorm aangebracht op de hoofdhuid. Het moet dagelijks worden gebruikt om effect te hebben, maar de resultaten kunnen enkele maanden duren.
Bijwerkingen: Het kan bijwerkingen veroorzaken zoals jeuk, irritatie of een droge hoofdhuid. In zeldzame gevallen kan het ook leiden tot overmatige haargroei op andere delen van het lichaam.

Corticosteroïden (Topisch of Injecties)

Corticosteroïden worden vaak voorgeschreven bij alopecia areata, een auto-immuunziekte waarbij het immuunsysteem de haarzakjes aanvalt.

Werking: Corticosteroïden verminderen de ontsteking en onderdrukken het immuunsysteem, wat kan helpen om de haarzakjes te herstellen en de haargroei te stimuleren.
Toepassing: De corticosteroïden kunnen in de vorm van een crème, lotion of shampoo worden aangebracht op de hoofdhuid. Bij ernstigere gevallen worden corticosteroïden vaak via injecties direct in de aangetaste gebieden van de hoofdhuid toegediend.
Bijwerkingen: Langdurig gebruik kan leiden tot huiddunning, striae (huidstriemen), en in sommige gevallen kan het haarverlies juist verergeren.

Anthraline (Drithocreme)

Anthraline is een medicijn dat wordt gebruikt voor de behandeling van alopecia areata, maar het wordt minder vaak gebruikt dan corticosteroïden.

Werking: Anthraline is een topische behandeling die de haargroei bevordert door de huid te irriteren en de lokale immuunrespons te verhogen.
Toepassing: Het wordt in een dunne laag aangebracht op de aangetaste gebieden van de hoofdhuid en na een korte tijd afgewassen.
Bijwerkingen: Het kan de huid irriteren en vlekken veroorzaken op kleding en beddengoed.

Dutasteride en Finasteride (Propecia)

Deze medicijnen worden gebruikt om androgene alopecia te behandelen, vooral bij mannen.

Werking: Zowel dutasteride als finasteride zijn 5-alpha-reductase remmers, die de omzetting van testosteron naar dihydrotestosteron (DHT) blokkeren. DHT is het hormoon dat verantwoordelijk is voor het verkorten van de haargroeicyclus en het krimpen van de haarzakjes, wat leidt tot haaruitval.
Toepassing: Finasteride wordt oraal ingenomen in tabletvorm. Dutasteride heeft een vergelijkbare werking, maar wordt iets minder vaak voorgeschreven.
Bijwerkingen: Mogelijke bijwerkingen zijn een verminderd libido, erectiestoornissen en een verhoogd risico op prostaatkanker bij langdurig gebruik.

2. Lichttherapie (Fototherapie)

PUVA (Psoraleen + UVA Licht)

PUVA-therapie wordt soms gebruikt voor alopecia areata en andere vormen van haaruitval. Bij deze behandeling wordt psoraleen (een stof die gevoeligheid voor licht verhoogt) gecombineerd met ultraviolet licht type A (UVA).

Werking: De behandeling remt de immuunreactie die de haarzakjes aanvalt bij alopecia areata, waardoor het haar weer kan groeien.
Toepassing: De patiënt krijgt eerst een psoraleenbehandeling (meestal in de vorm van een lotion of tablet) en wordt daarna blootgesteld aan UVA-licht.
Bijwerkingen: PUVA kan de huid beschadigen, waardoor er een verhoogd risico op huidkanker ontstaat, vooral bij langdurig gebruik.

Lasertherapie (Lichttherapie met lage intensiteit)

Lasertherapie is een behandelingsoptie die wordt gepromoot als een manier om de haargroei te bevorderen, vooral bij androgene alopecia.

Werking: Het gebruik van laserlicht stimuleert de haargroei door de bloedsomloop naar de haarzakjes te verbeteren. Dit bevordert de zuurstoftoevoer naar de haarzakjes en kan de haargroeicyclus verlengen.
Toepassing: Er zijn verschillende apparaten op de markt, zoals laserhelmen en -kappen, die voor thuisgebruik kunnen worden gebruikt. Ook worden er behandelingen aangeboden in klinieken met behulp van krachtige laserbehandelingen.
Bijwerkingen: Lasertherapie is meestal veilig, maar het kan bij sommige mensen irritatie of een gevoelige hoofdhuid veroorzaken.

3. Haartransplantatie

Bij permanent haarverlies, zoals bij androgene alopecia of littekenalopecia, kan een haartransplantatie een oplossing zijn.

Werking: Bij een haartransplantatie worden gezonde haarzakjes (meestal van de achterkant of zijkanten van het hoofd) verplaatst naar de gebieden met kaalheid.
Technieken:
- FUT (Follicular Unit Transplantation): Hierbij wordt een strook huid uit het donorgebied genomen, waarna de individuele haarzakjes worden geïsoleerd en geïmplanteerd in de kale gebieden.
- FUE (Follicular Unit Extraction): Bij deze techniek worden individuele haarzakjes direct uit het donorgebied gehaald en geïmplanteerd op de kale plekken.
Bijwerkingen: De kans op infecties en littekens is mogelijk, hoewel dit afhankelijk is van de techniek en de expertise van de arts. Herstel kan enige tijd duren, en de resultaten kunnen enkele maanden op zich laten wachten.

4. Natuurlijke en alternatieve Behandelingen

Hoewel er minder wetenschappelijk bewijs is voor de effectiviteit van natuurlijke behandelingen, kiezen sommige mensen ervoor om deze alternatieven te proberen bij milde vormen van haaruitval.

Natuurlijke oliën (bijvoorbeeld rozenbottelolie, arganolie)

Sommige mensen vinden verlichting van haaruitval door het gebruik van natuurlijke oliën die de gezondheid van de hoofdhuid kunnen bevorderen en de haargroei kunnen stimuleren. Rozenbottelolie en arganolie worden vaak genoemd vanwege hun ontstekingsremmende eigenschappen.

Gezonde voeding en supplementen

Het innemen van supplementen zoals biotine, zink, vitamine D en ijzer kan helpen als haaruitval wordt veroorzaakt door een tekort aan voedingsstoffen. Een gebalanceerd dieet met voldoende vitamines en mineralen is essentieel voor een gezonde haargroei.

5. Cosmetische Oplossingen

Als de haargroei niet kan worden hersteld, kunnen cosmetische oplossingen helpen om de uitstraling te verbeteren:

Pruiken, haarstukken en haarbanden: Voor mensen die te maken hebben met ernstig haarverlies, kunnen pruiken, haarstukken of alopecia haarbanden een tijdelijke of langdurige oplossing bieden.
Haarkleurmiddelen en -vezels: Er zijn ook producten op de markt die het haar tijdelijk voller maken door vezels toe te voegen die zich hechten aan het haar en zo de haardichtheid verhogen.

Conclusie

De behandeling van alopecia varieert sterk afhankelijk van het type haarverlies, de oorzaak en de voorkeur van de patiënt. Voor sommige mensen kunnen medicijnen of topische behandelingen zoals minoxidil of corticosteroïden effectief zijn, terwijl anderen misschien baat hebben bij een haartransplantatie of lichttherapie. Het is belangrijk om een arts of dermatoloog te raadplegen om een behandelplan op maat te ontwikkelen, zodat de juiste optie voor de specifieke situatie wordt gekozen.

Wat kun je doen als je te maken krijgt met alopecia?

Het is belangrijk om te weten dat je niet alleen bent en dat er oplossingen zijn, zowel medisch als cosmetisch, afhankelijk van de oorzaak van alopecia. Als je merkt dat de kale plekken je zelfvertrouwen beïnvloeden, kan het dragen van een haarband, een groot verschil maken. Toupim biedt mooie, stijlvolle haarbanden die speciaal zijn ontworpen voor vrouwen die te maken hebben met alopecia en zich hierdoor onzeker voelen over hun uiterlijk.

Het Toupim eigen-haarband als cosmetische oplossing voor alopecia

We begrijpen hoe belastend haarverlies door alopecia kan zijn en welke cosmetische oplossingen het beste werken voor de verschillende vormen van alopecia. Als u op zoek bent naar een comfortabele en natuurlijke oplossing voor haarvervanging bij alopecia, dan is het Toupim eigen-haarband de ideale keuze.

Wat is het Toupim eigen-haarband?

Het Toupim eigen-haarband biedt vrouwen met Alopezie Universalis de unieke mogelijkheid om haarvervanging te krijgen van hun eigen haar. Met ons op maat gemaakte haarband kunt u uw eigen haar behouden voordat het volledig uitvalt. Het proces is eenvoudig: knip uw haar volgens onze instructies en stuur het naar ons op. Wij maken dan binnen korte tijd een individueel haarband dat past bij uw huidige kapsel. Het Toupim eigen-haarband is bijzonder zacht voor de hoofdhuid en kan zelfs gedragen worden bij ontstoken of littekenhuid, zonder ongemak. Bovendien is het eenvoudig te dragen, zonder dat ingewikkelde bevestigingen nodig zijn.

Wat te doen bij al aanwezige haarausval?

Als er al haarausval is opgetreden, kunnen we de ontbrekende plekken opvullen met passende donorharen om een natuurlijk resultaat te bereiken. Wanneer er geen eigen haar meer aanwezig is, kunnen wij een haarband voor u maken van donorharen. Deze kunnen afkomstig zijn uit ons eigen voorraad, of kunnen gedoneerd worden door vrienden of familieleden.

Voor wie is het Toupim eigen-haarband geschikt?

Het Toupim eigen-haarband is perfect voor vrouwen met alopecia, die:

hun eigen haar willen behouden
geen pruik willen dragen
haar belangrijk vinden als deel van hun identiteit
last hebben van de warmte die pruiken veroorzaken
moeite hebben met het dragen van pruiken of ze als ongemakkelijk ervaren
op zoek zijn naar een eenvoudige oplossing die snel aan te trekken is
natuurlijk golvend of krullend haar hebben, waarvoor weinig geschikte pruiken beschikbaar zijn
zeer lang haar hebben, waarvoor meestal geen pruiken verkrijgbaar zijn
actief sporten of graag gaan zwemmen
een onderhoudsvriendelijke haaroplossing zoeken
minimaal 10 cm haarlengte hebben

Persoonlijk advies en maatwerk

Wilt u meer weten over het Toupim eigen-haarband? Wij bieden graag persoonlijk advies over op maat gemaakte haarbanden voor vrouwen met alopecia. Aarzel niet om contact met ons op te nemen.